"FORUM O GÓRACH"

WojtekB

Zapraszam do przeczytania mojego artykułu opublikowanego na [link widoczny dla zalogowanych] a potem do ewentualnej dyskusji czy pytań.

There is Nowhere · Wysłany: Wto 0:51, 04 Mar 2008 Temat postu:

Po pierwsze, ciekawi mnie zbitka znaczeniowa "Koci Zamek"..spotykam się z nią od czasu do czasu i oprócz pobudzania wyobraźni, niewiele jestem w stanie się domyślic... Wspominasz o jakimś tradycyjnym podaniu...(sam dwór lub zamek nie jest niczym niezwykłym, ale dlaczego "koci"), masz jakieś bliższe informacje?
Po drugie... o ile nie dotyczy to wyłącznie onomastyki beskidzkiej, o tyle może nie sprawi Ci kłopotu wyjaśnienie mi etymologii nazw, często spotykanych w Tatrach:
- upłaz
- cyrhla
- kiry (kira)?
Łączę pozdrowienia...

WojtekB · Wysłany: Śro 14:19, 05 Mar 2008 Temat postu:

Co do przymiotnika "koci". Słyszałem kilka wersji.

1) koci, w sensie mały
2) nawiązanie do jakiś pogańskich wierzeń
3) np. w przypadku tego Kociego Zamku z Beskidu Sądeckiego, niegdyś zapisywano go jako Koczy, a po węgiersku "koczy" znaczy "świni", więc może ma to wydźwięk pejoratywny. Inna sprawa, że po węgiersku "kici" znaczy "mały", a wzgórza obdarzone nazwą Koci Zamek nie są specjalnie duże. Smile

Najbardziej prawdopodobna jest wersja z "koczym". We wsi Laliki jest wzgórze do tej pory nazywane "Koczy Zamek", gdyż tam swe obozowisko rozbili husyci i nazwa ta pewnie oznacza tymczasowe obozy. Smile

Upłaz - jest to płaskie, porośnięte trawą zbocze szczytu. Dosyć spore w rozmiarach, z tymże może być o różnym nachyleniu. Od słowa "płaza", czyli płaska deska

cyrhla - to po prostu wykarczowana polana. Od słowa "czerhlić", czyli obijać drzewo z kory. Przy okazji WET przestrzega przed pisaniem cyrla albo cyrchla Smile

kira - dawniej zakręt, albo zakos. od niemieckiego "kehre" - zakręt.

There is Nowhere · Wysłany: Śro 16:04, 05 Mar 2008 Temat postu:

Czad! Jestem pod wrażeniem - Dzieki...

Jeszcze jeden trop.. Może słowo "zamek" nie musi odnosić sie do budowli (pozostałości, legendy o istnieniu...) o charakterze obronnym... Może to być zwykłe (lub "zamykające" np. dolinę) wzgórze? Może wówczas wywodzić to od "zamknięcia"?

I jeszcze jedno pytanie...
Niezbyt jasno dostrzegam związek węgierskiego słowa "koczy" z husytami...
P.S.
(W Szczawnicy, Zakopanem - i pewnie kilku innych miejscach znajdują się obiekty (tradycjonalistyczne w jakimś stopniu), nazywające się w ten sposób. Jednak właściciele tłumaczą nazwę jakimś bliżej nieokreslonymi legendami o zbójnikach, zamkach i skarbach... zupełnie nie tłumacząc najbardziej frapującego przymiotnika... Smile

WojtekB · Wysłany: Śro 16:15, 05 Mar 2008 Temat postu:

Beta · Gość

Nazwa "Koci Zamek" najprawdopodobniej pochodzi od taborów husyckich,które (z całą pewnością) na tych terenach obozowały. Nazywane były kocimi zamkami. Przemieszczały się szybko i zwijały w przeciągu jednej nocy. Jest możliwe, że legenda o zatopionym taborze w Tyliczu ma swoją historię w husytach. Podanie głosi, że w ciągu nocy cały obóz wojsk stacjonujących na południe od Tylicza (dokładnie tereny poniżej Coca-Coli) zapadł się pod ziemię. Legenda o tyle ciekawa,że na tereny w tym miejscu są bardzo podmokłe , a jeszcze nie tak dawno temu (w latach 80.) istniały tam jeziora zarośnięte na powierzchni mchem. Dom stojący nieopodal był przeniesiony z tych terenów, ponieważ się zapadał . W legendzie są to wojska królewskie. Jak dla mnie to były najprawdopodobniej wojska husyckie,ktore się zwinęły. Pozdrawiam.

/-/764+++ · Gość

Koci zamek, to nie szczyt a odsłonięte miejsce położone na południowym stoku Żydówki, powyżej Dróżnikówki o powierzchni około 0,5 ha w kształcie zbliżonym do okręgu i porośnięte charakterystyczną roślinnością ruderalną.
Dla rodzimych mieszkańców Starej Drogi i Słotwin, nazwa "koci zamek" wywodzi się od przebywających w tym miejscu husytów, braci czeskich uciekających przed prześladowaniami Orawian, Morawian, Spiszan i Czechów. Całe zdarzenie miało miejsce na początku XV wieku a zostawiło po sobie niezatarty ślad w pamięci tubylców dlatego, że byli to spokojni przybysze-rolnicy, doskonale zorganizowani, którym nie obce było rzemiosło wojenne. Przyjechali z południa konno, wozami mieszkalno-fortecznymi, które na postojach ustawiali w krąg, tworząc ufortyfikowane i trudne do zdobycia miejsce na wzór tatarsko kozackiego kosza, lub węgierskiego kocza. Kocz, to po węgiersku - wóz a nie świnia!
-Wyznawców każdej innej religii niż prawosławia, miejscowi nazywali wprost- kocią wiarą!
Stąd, już tylko krok do kociego kosza, czy też kocza - „kociego zamku”!
Z opowiadań dziadków wynika, że jeszcze na początku XX wieku uważano to miejsce za wyklęte i straszono nim niesforne wnuki, które stamtąd przynosiły szczątki metalowego uzbrojenia, łańcuchów, podków i skorupy kamiennych naczyń!
- Ot i cała historia kociego zamku.
/-/+++
PS Profanom, polecam dyplomy z „historii na UJ!

hortensja