"FORUM O GÓRACH"

heathen

Ja sie poddaje. Confused

WojtekB

Nooo dobra:

Nazwa ta brzmi: SKALISTA GRAŃ Smile

To teraz niech ktoś inny zagadki pozadaje bo chcę się zmierzyć, dla podtrzymania formy Wink

heathen

A skad pochodzi sama nazwa Giewont? Czytalem rozne teorie na ten temat, ale jak na razie nie widzialem zadnej super przekonywujacej.

monik4a

Ja słyszałam, że nazwa Giewont pochodzi od jakiejś niemieckiej nazwy, ale zapomniałam jak ona brzmiała...

Zagadka:
Gdzie znajduje się posążek Matki Boskiej postawiony z okazji 50. rocznicy ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu, w którym roku to było i kto go postawił? Wink

WojtekB

@ heathen

Nazwę Giewont tłumaczy się na 4 sposoby:

1) od niemieckich słów Jahe Wand (co oznacza "goła skała), a fonetycznie brzmi to "jewant". Jest ona o tyle najbardziej prawdopodobna że pierwszy raz Giewont notowany jest jako "Gyewand". Zwróćmy też uwagę że górale do tej pory często używają słowa "Jewont" określając ten szczyt.

2) od podhalańskiego słowa "giewka", które oznacza którąś tam z kolei więźbę w dachu

3) od niemieckich słów Gewande co miało być jakimś skrótem od słów oznaczających "skalistą ścianę"

4) od podhalańskiego nazwisko Giewont. Co prawda przyjmowano często od nazwiska nazwy roli i nawet gór (vide Przysłop Miętusi - Miętus), ale pojawia się tu problem skąd w takim razie to nazwisko Giewont? Poza tym po raz pierwszy w papierach pojawia się ono dopiero w XIX w., a "Gyewand" zanotowano w XVIII.

Mam nadzieję że co nieco pomogłem Smile

@ monk4a

To nie jest zagadka nazewnicza ( Smile

), ale figura ta stoi na stokach Zawratowej Turni. Prowadzi nań nawet droga (autorstwa Z. Dziędzielewicz - Kirkina) zwana "Pod Figurą". Co ciekawe została ona poprowadzona 1 IX '39 r. a autor nie wiedział o tym że rozpoczęła się wojna Smile

monik4a

WojtekB

Czepianie to moja pasja, zwł. jeśli chodzi o toponimy tatrzańskie Wink

WojtekB

To może znów ja [zagadka trudna]

Przez którego z "tatrologów" (dodam że zm. w 2000 r.) wprowadzony został termin "zwornik" i co on oznacza w górach?

heathen

Rozumiem ze jest to pewnie wziete z architektury, jesli tak, to jest to punkt zbiezny kilku elementow, jak filar. Nie mam pojecia jednak kto to przeniosl na teren gorski.

tatromaniaczka

zwornik jest to szczyt lub przełęcz od której odchodzą 3 granie,szczyty lub przełęcze-to było własnymi słowami.A kto to wprowadził to nie mam pojęcia

WojtekB

Rację ma - częściowo - Agnieszka. Bo jeśli odchodzi odeń przełęcz albo szczyt to stanowią one wtedy grań (nie przypominam sobie zresztą sytuacji żeby w całej grani była tylko przełęcz). Jest to punkt węzłowy z którego odchodzą przynajmniej 3 granie.

Pojęcie to wprowadził (i tu ma rację heathen, że zaczerpnął je z architektury) Witold Henryk Paryski autor m.in. "Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej", "Encyklopedii Tatrzańskiej", "Tatry Wysokie" (24 tomowy szczegółowy przewodnik). Jednym słowem żywa legenda jeszcze w momencie gdy żył. No a pojęcie się przyjęło i jest teraz zdecydowanie częściej w literaturze przewodnikowej używane niż "punkt węzłowy" Smile

To teraz jedziemy z czymś łatwym i niejako związanym z poprzednim pytaniem:

Dlaczego Krzyżne nazywa się właśnie... Krzyżne? Smile

tatromaniaczka

Hmm bo się krzyżują 3 granie Question

to był strzał od razu mówię Laughing

WojtekB

Bingo!!! Znakomity strzałem. Dodam że Krzyżne jest jednym z nielicznych w Tatrach (i w ogóle w Polsce), a w Tatrach Polskich jedynym zwornikiem, który jest przełęczą. A nazwa właśnie z krzyżowania się 3 grani. Podobną genezę ma góra Krzyżne Liptowskie.

To może coś trudniejszego.

Proszę o wytłumaczenie różnicy w powstaniu nazw między Wołoszynem, a Wołowcem? Smile

monik4a

Ja wiem tylko tyle, że nazwa Wołoszyn pochodzi od pasterzy wołoskich.

WojtekB

Dobrze zaczęłaś. Wołowiec też od pasterzy z tymże pasterzy wołów, po słowackiej stronie zwanych wolarzami i nazwa Wołowiec jako jedna z nielicznych ma genezę ze strony południowej Smile

To teraz coś łatwego:

- Który z granicznych szczytów tatrzańskich po słowackiej stronie zwany jest Klinem?